W ostatnim tekście starałem się, przekazać wam, to jak postrzegam trening dla żużlowca idealnego. Zająłem się w nim pojęciem ogólnie rozumianej wytrzymałości. Dziś chciałbym przybliżyć wam zagadnienia „czasu reakcji”.
Wiem, że w ostatnim tekście (Czy łatwo trenować żużel) pojawiło się sporo zagadnień, z którymi na co dzień nie macie do czynienia, to tak jak ostatnim razem, tak i dziś, postaram się to przedstawić to w jak najbardziej zrozumiały sposób.
Co to jest czas reakcji? Jest to czas od momentu zadziałania bodźca do zapoczątkowania ruchu. Czas reakcji składa się z pięciu części:
- powstanie pobudzenia w receptorze (jest to część, którą jesteśmy w stanie wytrenować, a zależy przede wszystkim od umiejętności koncentracji uwagi)
- przekazanie pobudzenia do ośrodkowego układu nerwowego (na tą cześć nie mamy żadnego wpływu)
- przebieg pobudzenia przez ośrodki nerwowe i formułowanie sygnału do mięśnia (to najdłuższa i najbardziej zróżnicowana część, w dużej mierze zależy od koordynacji ruchowej oraz poziomu w jakim zawodnik przyswaja zadanie ruchowe. Oczywiście, mamy na nią wpływ podczas treningu)
- przebieg sygnału z ośrodkowego układu nerwowego do mięśnia (nie podlega treningowi)
- pobudzenie mięśnia i zapoczątkowanie ruchu (pobudzenie mięśnia – zmiana jego napięcia – rozpoczęcie ruchu. Ta część również podlega treningowi).
Przejdźmy do żużla. Zazwyczaj czas reakcji, w naszym sporcie, kojarzy się głównie z procedurą startową. W większości wyścigów to on decyduje o kolejności na mecie. Musimy jednak pamiętać, że zawodnik w trakcie pojedynczego wyścigu podejmuję dziesiątki, jak nie setki, decyzji w których czas reakcji jest równie ważny. Po starcie wynieść się czy przypilnować krawężnika? Z łuku wyjść szerzej czy może zrobić długą prostą? Puścić juniora do przodu czy uciekać? Warto pamiętać, że poza mnogością decyzji jest bardzo krótki czas na ich podjęcie – nawet w ułamku sekundy. Jadąc 100km/h nie może być to proste.
Jak myślicie, jaka część treningu poświęcana na jest na czas reakcji? W mojej opinii, u większości zawodników, jest to około 10-20%. Dlaczego zatem tak mało, skoro jest to niezwykle istotna część tego sportu? Niejednokrotnie było to tematem moich przemyśleń i stwierdzam, że tego treningu jest zdecydowanie za mało.
Jak trenować czas reakcji? Wielokrotnie widzieliście zawodników, którzy łapią puszczane przedmioty. Coraz większą popularnością cieszą się imitacje kierownicy i reakcja na światło czy tablice świetlne, gdzie zawodnik jak najszybciej musi zareagować na świecącą się lampkę. Uważam, że rodzaj ćwiczeń zależy tak naprawdę od kreatywności świadomego trenera. Osobiście, w polecanych przeze mnie ćwiczeniach jako progresje, dodaje element dźwiękowy lub świetlny. Pamiętajmy, że na zawodnika w trakcie startu, działają różne bodźce. Jest on skupiony na zamku maszyny startowej, ale czy prócz wzroku, pobudzane nie są też inne zmysły? Dźwięk wkręconej na obroty maszyny, zapach spalanego sprzęgła czy uczucie drgania motocykla. To samo proste ćwiczenie wykonywane przy głośnej muzyce czy świecących lampkach, może okazać znacznie trudniejsze. Ponadto, w tym roku, za namową dr Mileny Lachowicz, wprowadziłem do swoich zajęć trening relaksacyjny metodą Jacobsona. Jest to metoda, która ma nas nauczyć świadomego odczuwania napięcia własnych mięśni. Uważam, że to świetne rozwiązanie pozwalające na zwiększenie poczucia samokontroli, które w przypadku całej „procedury startowej” jest niezwykle ważne. Dla zawodników była to nowość i spore zaskoczenie, bo nie ukrywajmy - jest to trening specyficzny. Po 80-90 minutach intensywnego treningu, gasiłem na sali światło, każdy z zawodników kładł się na plecach zamykając oczy. Ich zadaniem było ustabilizowanie oddechu i skupieniu uwagi na swoim ciele. Główne zadanie polega na napinaniu wybranych grup mięśniowych przy wdechu przez 3-5 sekund, a następnie rozluźnianie ich przy wydechu. Całość ćwiczenia zajmowała nam około 10-12minut. Zdecydowanie polecam tą metodę nie tylko zawodnikom, ale również i kibicom, w obecnym czasie. Nietypowa, ale skuteczna forma relaksu i poznania własnego ciała.
W kolejnej, ostatniej, części zajmę się zdolnościami zawodników do regeneracji. Regeneracji pomiędzy zawodami, jak i tej w trakcie meczu.
Zapraszam do dyskusji.
Jarosław Hulko
Autor: Redakcja
| msc | drużyna | M | Pkt | +/- |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Innpro ROW Rybnik | 3 | 6 | +27 |
| 2 | Cellfast Wilki Krosno | 3 | 4 | +22 |
| 3 | Abramczyk Polonia Bydgoszcz | 3 | 3 | +18 |
| 4 | #OrzechowaOsada PSŻ Poznań Poznań | 3 | 3 | +31 |
| 5 | Arged Malesa Ostrów Wielkopolski | 3 | 2 | +1 |
| 6 | Texom Stal Rzeszów | 3 | 2 | 0 |
| 7 | Energa Wybrzeże Gdańsk | 3 | 1 | -29 |
| 8 | H.Skrzydlewska Orzeł Łódź | 3 | 0 | -49 |
